Ο ρόλος του εφοπλιστή, του ιδιοκτήτη της επιχείρησης αντιρρύπανσης, του πλοιάρχου και μελών του πληρώματος στο περιβαλλοντικό έγκλημα…
85 εκατομμύρια δολάρια το κέρδος τους
Συγκλονιστικά και αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία που έχουν προκύψει από την βύθιση του σαπιοκάραβου «ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ ΙΙ» (Δ/Ξ) η οποία έγινε το Σεπτέμβρη του 2017 με αποτέλεσμα περίπου 3800 βαρέλια πετρελαίου να διαρρεύσουν στην θάλασσα μολύνοντας τις ακτές της Σαλαμίνας καθώς και ολόκληρο το νότιο παράκτιο μέτωπο της Αττικής, προκαλώντας την μεγαλύτερη θαλάσσια ρύπανση των τελευταίων δεκαετιών!
Οι ανακριτικές και εισαγγελικές αρχές αποδίδουν την ευθύνη για αυτό το έγκλημα σε 5 άτομα που ενήργησαν με σκοπό τον προσπορισμό οικονομικού οφέλους εκατομμυρίων δολαρίων από την επιχείρηση αντιρρύπανσης (όμιλος Σπανόπουλου)!
Οι εισαγγελικές αρχές παραπέμπουν σε δίκη θεωρώντας ως υπεύθυνους τα 5 άτομα για την βύθιση του «ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ ΙΙ», 3200 dwt, έτος ναυπήγησης 1972 και το οποίο οι ίδιοι το βύθισαν σε βάθος 35 μέτρων στην Σαλαμίνα.
Μια σειρά ερευνών των Ελληνικών αρχών κατέληξαν ότι η βύθιση προκλήθηκε είτε από έκρηξη είτε από δύο μέλη πληρώματος που σκοπίμως ενεργοποίησαν τις αντλίες θαλασσέρματος.
Τα μέλη πληρώματος κατηγορούνται, επίσης, ότι άνοιξαν τα καπάκια των δεξαμενών φορτίου ώστε να διασφαλιστεί η διαρροή του πετρελαίου στη θάλασσα!
Σε σχετική έκθεση του IOPC δεν κατονομάζονται οι πέντε κατηγορούμενοι.
Οι τρεις πρώτοι κατηγορούνται για σχεδιασμό πρόκλησης «μεγάλης έκτασης ρύπανσης με σκοπό το όφελος από την αποζημίωση των εργασιών απορρύπανσης», σύμφωνα με την έκθεση.
Οι ανάδοχοι απορρύπανσης υπέβαλαν στο IOPC 34 αξιώσεις αποζημίωσης, συνολικού ύψους €83,5 εκατομμυρίων ($89,5 εκατ.), για τις εργασίες τους κατόπιν της διαρροής.
Μέχρι τούδε, το IOPC ενέκρινε και κατέβαλε €16 εκατ. ($17,1 εκατ.), που καλύπτει το 95% των αξιώσεων που πληρώθηκαν ως τις αρχές Απριλίου 2024.
Ο Πλοιοκτήτης του «ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ ΙΙ» Θ. Κουντούρης
Ο πλοιοκτήτης και ο ασφαλιστής του ευθύνονταν για τα αρχικά $5,95 εκατ. των αξιώσεων.
“Ο διευθυντής ανέφερε ότι η απόφαση των ανακριτών … αποκάλυψε ότι το πλοίο βυθίστηκε σκόπιμα και υπήρχαν ισχυρές ενδείξεις ότι πέντε εκ των συνολικά εννέα προσώπων που εξετάσθηκαν ήταν ποινικώς υπεύθυνα,” ανέφερε η έκθεση.
Η δικάσιμος των πέντε για μια δίκη διάρκειας 4-6 ημερών έχει προγραμματισθεί για τις 24 Οκτωβρίου 2024, αναφέρεται.
Ο διευθυντής του IOPC δήλωσε στους TradeWinds ότι ο οργανισμός θα επιχειρήσει να ανακτήσει τις καταβληθείσες πληρωμές είτε από φυσικά είτε από νομικά πρόσωπα που θα κριθούν υπεύθυνα για την αρχική ρύπανση.
Οι υποψίες ότι η ρύπανση του Δ/Ξ «Αγία Ζώνη ΙΙ» προκλήθηκε σκόπιμα, γεννήθηκαν αφότου τα δύο μέλη πληρώματος δεν ενεργοποίησαν το συναγερμό όταν το πετρέλαιο άρχισε τη διαρροή στη θάλασσα.
Ο πλοιοκτήτης του Δ/Ξ «Αγία Ζώνη ΙΙ» ανέθεσε την απορρύπανση και τη ναυαγιαίρεση σε εταιρεία χωρίς εμπειρία στον τομέα, παρότι η εταιρεία ήδη βρισκόταν στο σημείο και άρχισε τις εργασίες, σύμφωνα με την έκθεση του IOPC.
“Το κλείσιμο και η σφράγιση των καπακιών των 11 δεξαμενών φορτίου επετεύχθη από την εταιρεία 53 ώρες μετά τη βύθιση του πλοίου, χρονικό διάστημα που θεωρείται πολύ μεγάλο,” αναφέρεται.
Οι Ελληνικές Αρχές, το ΥΕΝ και οι αντασφαλιστές P&I Lodestar Marine, επικρίθηκαν για την ανεπαρκή ανταπόκρισή τους στον απόηχο του περιστατικού.
Ανενόχλητο και αβοήθητο
Οκτώ μέρες μετά τη διαρροή, ένας ναυτασφαλιστής δήλωσε στους TradeWinds: “Βγήκα από το γραφείο και μπορούσα να μυρίσω το πετρέλαιο. Είναι ντροπιαστικό και σοκαριστικό. Ήμουν σε μια παραλία της Γλυφάδας και το πετρέλαιο έβγαινε στις ακτές σε κύματα χωρίς να είναι κανένας εκεί.”
Μια έκθεση της ΕΛΥΔΝΑ του 2019 για την Εισαγγελία κατέληγε στο συμπέρασμα ότι “ο αντικειμενικός σκοπός ήταν να αφεθεί το πλοίο να βυθιστεί ανενόχλητο και αβοήθητο”.
Ανέφερε, επίσης, ότι τα “συμφέροντα που υπηρετήθηκαν εν προκειμένω είναι προφανή από το οικονομικό όφελος των εταιρειών που ο πλοιοκτήτης θα αναθέσει τη διαχείριση των εργασιών απορρύπανση και αντιρρύπανσης”.
Το πλοίο, που διεγράφη λόγω ολικής απώλειας, διαχειριζόταν από την εταιρεία Agia Zoni Shipping με έδρα τον Πειραιά. Η ναυαγιαίρεση του πλοίου ολοκληρώθηκε μετά από πέντε μέρες με τη χρήση πλωτού γερανού, ρυμουλκών, αντιρρυπαντικών σκαφών και ειδικευμένου καταδυτικού προσωπικού.
Η Διοίκηση της ΠΕΝΕΝ