Γιώργος Κεραμιτζόγλου

Σημαντικές μεταβολές παρουσιάζουν οι περιβαλλοντικές επιδόσεις της Ελλάδας τα τελευταία δέκα χρόνια, σύμφωνα με την έκθεση του Εθνικού Κέντρου Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης.

Σύμφωνα με αυτή, αχίλλειος πτέρνα παραμένει η πλημμελής εφαρμογή της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας, που επιφέρει ουσιαστικές επιπτώσεις στην συνολική προστασία και διατήρηση του περιβάλλοντος στη χώρα μας.

Τονίζεται ότι τα επόμενα χρόνια η Ελλάδα θα πρέπει να δώσει έμφαση στην εξάλειψη των απειλών στα δασικά οικοσυστήματα.

Επίσης η χώρα μας θα πρέπει να εφαρμόσει τις οδηγίες για το θαλάσσιο περιβάλλον, να μειωθεί η υπεραλίευση ενώ θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για τη μείωση ρύπων από την ατμόσφαιρα κυρίως σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Τα κύρια χαρακτηριστικά της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Ελλάδα ανά ρύπο συνοψίζονται ως εξής:

1. παρατηρείται μείωση κυρίως στις μετρούμενες συγκεντρώσεις των πρωτογενών ρύπων όπως CΟ, NO και SO

2. το όζον παραμένει σταθερό ενώ υπερβάσεις των οριακών τιμών παρουσιάζονται κατά τη θερινή περίοδο κυρίως στην Αθήνα.

3 τα αιωρούμενα σωματίδια ΑΣ παρουσιάζουν διαχρονικά υπερβάσεις των οριακών τιμών στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη, κυρίως σε σταθμούς κυκλοφορίας, με την οικιακή καύση βιομάζας αλλά και τη μεταφορά σκόνης από τη Σαχάρα να αποτελούν πρόσθετους παράγοντες.

4. στο βενζόλιο σημειώνεται υπέρβαση της οριακής τιμής σε μία θέση μέτρησης σταθμού κυκλοφορίας στην Αθήνα

5. Βαρέα μέταλλα όπως As, Cd. Ni, Pb είναι κάτω από κατώτερα
όρια εκτίμησης.

Αναφορικά με τη διαχείριση των υδάτινων πόρων γενικά η ποιότητα των υδάτων στην Ελλάδα είναι καλή.

Από πλευράς οικολογικής κατάστασης τα παράκτια υδατικά συστήματα βρίσκονται, κατά κύριο λόγο, σε υψηλή έως καλή κατάσταση, τα ποτάμια σε καλή έως μέτρια κατάσταση, ενώ τα λιμναία ανήκουν κυρίως σε μέτρια ή/και σε άγνωστη κατάσταση, λόγω ανεπαρκών δεδομένων και έλλειψης σταθμού παρατήρησης. Από άποψη χημικής κατάστασης όλες οι κατηγορίες των επιφανειακών υδατικών συστημάτων βρίσκονται κατά κύριο λόγο σε καλή
κατάσταση και μόνο ένα μικρό ποσοστό βρίσκεται σε κατώτερη της καλής.

Η ποιοτική υποβάθμιση των υπόγειων υδάτων οφείλεται, κατά κύριο λόγο, αφενός στη νιτρορύπανση ως αποτέλεσμα εντατικής καλλιέργειας και αλόγιστης χρήσης λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων, αφετέρου στην υφαλμύρινση (υπέρβαση σε ιόντα χλωρίου) ως αποτέλεσμα υπερεκμετάλλευσης και υπεράντλησης των παράκτιων υπόγειων υδροφορέων (μέσω και πληθώρας παράνομων γεωτρή-
σεων).

Επιπρόσθετα, η ποιότητα των υδάτων κολύμβησης ήταν
και παραμένει εξαιρετική.

Σχετικά με τα λύματα, οι κύριες προκλήσεις για τα επόμενα χρόνια είναι η ολοκλήρωση των εναπομεινάντων μονάδων επεξεργασίας λυμάτων στους οικισμούς, στο Θριάσιο Πεδίο (εκκρεμεί η σύνδεση των κατοίκων της περιοχής με το ήδη κατασκευασμένο δίκτυο) και στην Ανατ. Αττική, η διασφάλιση της
καλής λειτουργίας των πολλών μικρών βιολογικών καθαρισμών που είναι διάσπαρτοι σε μικρούς δήμους της χώρας.

Βασικό είναι η εφαρμογή της νέας ΚΥΑ για την κοστολόγηση και τιμολόγηση των υπηρεσιών ύδατος, η καταγραφή και έλεγχος των γεωτρήσεων, η αντιμετώπιση της νιτρορύπανσης, καθώς και ο συγχρονισμός του εξαετούς κύκλου της εφαρμογής των διαφόρων Οδηγιών με τα προβλεπόμενα στο δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.